154. อรรถกถากักการุปุปผปูชกเถราปทาน

อปทานของท่านพระกักการุปุปผปูชกเถระมีคำเริ่มต้นว่า เทวปุตฺโต
อหํ สนฺโต ดังนี้.
แม้พระเถระรูปนี้ ท่านก็ได้เคยบำเพ็ญกุศลมาแล้วในพระพุทธเจ้า
พระองค์ก่อน ๆ ทุก ๆ ภพนั้นจะสั่งสมแต่บุญเป็นประจำเสมอ ในกาล
แห่งพระผู้มีพระภาคเจ้าทรงพระนามว่า สิขี ท่านได้เกิดเป็นภุมมัฏฐเทวดา
ได้พบพระสัมมาสัมพุทธเจ้าพระนามว่า สิขี แล้ว ได้เก็บเอาดอกฟักทิพย์
มาบูชาแล้ว.
ด้วยบุญอันนั้น เขาจึงได้ท่องเที่ยวไปในเทวโลกและมนุษยโลก
ได้เสวยความสุขในโลกทั้งสอง ในระหว่างกัปที่ 31 ในพุทธุปบาทกาลนี้
ได้บังเกิดในเรือนอันมีตระกูลในกรุงสาวัตถี เจริญวัยแล้ว เลื่อมใสใน
พระศาสดาบวชแล้ว ไม่นานนักก็ได้เป็นพระอรหันต์ ทราบบุพกรรม
ของคนได้โดยประจักษ์ เกิดความโสมนัสใจ เมื่อจะประกาศถึงเรื่องราว
ที่คนเคยไค้ประพฤติมาแล้วในกาลก่อน จึงกล่าวคำเริ่มต้นว่า เทวปุตฺโต
อหํ สนฺโต ดังนั้น. พึงทราบวิเคราะห์ในบทนั้นว่า ชื่อว่า เทวา
เพราะย่อมร่าเริงสนุกด้วยกามคุณอันเป็นทิพย์ทั้ง 5 บุตรของเทวะทั้ง-
หลาย, เทวะและบุตรรวมเป็นเทพบุตร. เราเป็นเทพบุตรประคองดอก
ฟักทิพย์ถือมายกขึ้นบูชาพระผู้มีพระภาคเจ้าพระนามว่าสิขีแล้ว. คำที่เหลือ
มีเนื้อความง่ายทั้งนั้นแล.
จบอรรถกถากักการุปุปผปูชกเถราทาน
1. บาลีว่า กักการุปูชเถราปทาน.

มันทารวปุปผปูชกเถราปทานที่ 5 (155)

ว่าด้วยผลแห่งการบูชาด้วยดอกมณฑารพ

[157] เราเป็นเทพบุตร ได้บูชาพระผู้มีพระภาคเจ้าผู้เป็นนายก
พระนามว่าสิขี ได้บูชาแด่พระพุทธเจ้าด้วยดอกมณฑารพ.
พวงมาลัยทิพย์เป็นหลังคาบังร่มในพระตถาคตตลอด 7 วัน
ชนทั้งปวงมาประชุมกันนมัสการพระตถาคต.
ในกัปที่ 31 แต่กัปนี้ เราได้บูชาพระพุทธเจ้าด้วยดอกไม้
ใด ด้วยการบูชานั้น เราไม่รู้จักทุคติเลย นี้เป็นผลแห่ง
พุทธบูชา.
ในกัปที่ 10 แต่กัปนี้ เราได้เป็นพระเจ้าจักรพรรดิมีนาม
ว่าชุตินธระ สมบูรณ์ด้วยแก้ว 7 ประการ มีพละมาก.
คุณวิเศษเหล่านี้ คือ ปฏิสัมภิทา 4 วิโมกข์ 8 และ
อภิญญา 6 เราทำให้แจ้งชัดแล้ว คำสอนของพระพุทธเจ้า
เราได้ทำเสร็จแล้ว ดังนี้.
ทราบว่า ท่านพระมันทารวปุปผปูชกเถระได้กล่าวคาถาเหล่านี้ ด้วย
ประการฉะนี้แล.
จบมันทารวปุปผปูชกเถราปทาน